Akkerbouwers hebben vanuit de GLB-pilot ‘Akkerbelt’ verschillende maatregelen getest voor een groenere akkerbouw. Dit deden zij op meerdere plekken in de Nederlandse ‘akkerbelt’ (van Noordoost- tot Zuidwest-Nederland), onder andere in de Haarlemmermeer en de Wieringermeer. Het is een voorbereiding op het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouw Beleid (GLB) dat in 2023 van start gaat. De resultaten worden door het ministerie van LNV gebruikt voor het Nationaal Strategisch Plan (NSP) waarin de Nederlandse invulling van het nieuwe GLB vorm krijgt.
De resultaten in het kort
In totaal hebben 128 akkerbouwers op 1.186 ha 37 verschillende maatregelen getest en het effect ervan gemonitord. Ook is onderzocht bij welke GLB-deelregeling de maatregelen het beste passen. In de ecoregeling passen vooral de maatregelen voor bodem, water en klimaat en maatregelen gericht op de meer algemene biodiversiteit, zoals waterleven en functionele agrobiodiversiteit (FAB). Verdergaande maatregelen voor natuur en landschap hebben vaak meer regie nodig en passen beter in het ANLb. Een aantal geteste maatregelen zijn voor beide regelingen geschikt. De maatregelen die in beide regelingen passen, kunnen gebieden met en zonder ANLb verbinden en de gewenste kruisbestuiving tussen de GLB-pijlers vergroten. Vrijwel alle maatregelen blijken inpasbaar op bedrijfsniveau, al is er voor bepaalde maatregelen duidelijk meer animo. Er is gewerkt met een puntensysteem. Dat blijkt succesvol.
10 aanbevelingen voor het NSP
De pilot heeft veel inzichten opgeleverd. In de landelijke eindrapportage zijn de lessen en inzichten beschreven en worden hieruit tien aanbevelingen gedaan die relevant zijn voor het Nationaal Strategisch Plan (NSP) waarin de Nederlandse invulling van het nieuwe GLB vorm krijgt. Natuurlijk is in het eindrapport ook beschreven welke 37 maatregelen er zijn getest.
Eén van de lessen is dat het van belang is om beleidsmatige belemmeringen op te heffen, soms houdt wetgeving vergroeningsmaatregelen tegen. De vorm waarin is gewerkt, via een gebiedsproces is zinvol gebleken. De samenwerking en afstemming in het gebied zorgde voor kennisdeling en droeg positief bij aan het vormgeven van de vergroening.
Wil je een overzicht van de aanbevelingen? Je kunt ze ook bekijken in deze folder
De pilot in de Wieringermeer
In het pilotgebied de Wieringermeer is gekozen om te focussen op het testen van maatregelen met specifiek een gunstig effect op bodemkwaliteit en biodiversiteit. Lees hier meer en bekijk het filmpje.
De pilot in de Haarlemmermeer
In het gebiedsplan voor de Haarlemmermeer is gekozen voor een focus op maatregelen die gunstige zijn voor insecten, met als doel A. Het bevorderen van functionele biodiversiteit (bestuivers en natuurlijke vijanden) en de algehele biodiversiteit. B. Een netwerk, een zogenaamde groene dooradering, creëren, waarlangs soorten zich kunnen verplaatsen door het gebied. Er zijn verschillende soorten kruidenmengsels ingezaaid, voornamelijk op akkerranden, overhoekjes, bufferstroken en natuurbraakstroken. Er is gekeken naar een verschil in effect van toepassing van eenjarige en meerjarige kruidenmengsels. Wat opvalt is dat – in het algemeen – de meerjarige randen meer soorten herbergen dan de eenjarige en dat de aantallen in de meerjarige randen ook hoger zijn. Bovendien zijn de meerjarige randen eerder in het seizoen tot ontwikkeling gekomen en droegen dus meer bij aan natuurlijk plaagbestrijding.