Noord-Hollandse Kaas scoort goed op keuring

Zo’n 25 Noord-Hollandse kazen zijn door de bond van boerderijzuivel gekeurd in het AFAS stadion in Alkmaar. Diverse boeren uit de regio, die hun melk zelf verwerken tot kaas brachten hun beste wiel mee.

Jaarlijks evenement

Het evenement biedt niet alleen erkenning voor de beste kazen, maar ook een podium voor uitwisseling van kennis en ervaring binnen de sector. “Het is een jaarlijks moment waarop we met diverse boeren, die zelf op de boerderij hun melk verzuivelen, samenkomen. Op zo’n dag leer je nog wel eens wat van elkaar en nodigen we ook sprekers uit. Dit keer hebben we de Provincie Noord-Holland, die komt vertellen over de voedselvisie, en Stichting Voedsel Verbindt die zich inzet voor een regionaler voedselsysteem.” Vertelt Theo Dekker, geitenboer in Schagerbrug en medeorganisator van de dag. “De prijs is de eer, en een bekroning die je in je marketing kunt gebruiken. Maar ook, of misschien wel juist, als jouw kaas niet wint kan je echt iets aan de keuring hebben. De keurmeester en de consumentenjury leveren namelijk goede feedback om je product nóg beter te maken.”

Professioneel proeven

Alle deelnemende kazen werden door twee professionele keurmeesters van de Bond van Boerderijzuivel beoordeeld op uiterlijk, textuur en smaak. Hierbij komt een geheel eigen vocabulaire kijken. Zo klinken er tijdens het keuren woorden als nesterig, frambozenogen, blind en smedig. Over het algemeen blijken de kazen van hoge kwaliteit. Keurmeester Daan Treur licht tevreden toe: “De kazen van vandaag zitten allemaal vrij dicht bij elkaar. Allemaal zijn het kazen van eerste kwaliteit. Vooral de zuiverheid valt op.” We vragen Treur naar het geheim van de meester: “Hoe kun je zoveel kazen achter elkaar proeven en goed van elkaar blijven onderscheiden?” De volgorde van proeven blijkt een belangrijk onderdeel van het antwoord: “We beginnen altijd met de jonge kazen en werken naar de oudere toe, van koe, naar schaap, naar geit en tot slot de kazen met kruiden en de specialiteiten (zoals met truffel of gerookt). Schapenkaas bijvoorbeeld, is milder dan geitenkaas, en komt in de volgorde daarom altijd daarvóór.” Ook belangrijk is het neutraliseren van de mond tussen de verschillende monsters in “Dat doen we door het nemen van een slok water, of bijvoorbeeld het eten van een droog crackertje.”

Consumentenoordeel

“Uiteindelijk draait het er toch vooral om dat de mensen het lekker vinden”. Aldus meerdere deelnemende boeren. Een consumentenjury mocht daarom over acht kazen uit de jong belegen koemelkcategorie ook een lekenoordeel wat betreft smaak uitbrengen. Ook deze consumentenjury, voor de gelegenheid bestaande uit Gedeputeerde Jelle Beemsterboer, Carlo Verhart van stichting Voedsel Verbindt, een Statenlid en aantal ambtenaren van de provincie, was enthousiast over de kwaliteit van smaak van de Noord-Hollandse producten. Op enkele bordjes was goed te zien welke nummers boven de rest uit sprongen aan de hoeveelheid die ervan opgepeuzeld was.

In een woord aan de aanwezigen sprak Gedeputeerde Jelle Beemsterboer zijn waardering uit: “In Noord-Holland wordt er ontzettend veel lekker, gezond en voedzaam eten geproduceerd. We vinden het als provincie belangrijk dat er meer oog is voor de mooie producten uit onze eigen provincie; we willen de afstand tussen boer en bord zo kort mogelijk houden. Ik heb tijdens de keuring weer kunnen zien én proeven wat voor fantastische kazen er in Noord-Holland worden gemaakt.”

Winnaars

Voor het eindoordeel over de 8 jong belegen kazen werden de cijfers van keurmeesters en consumentenjury bij elkaar opgeteld. Als overallwinnaar uit de bus kwam daarbij de kaas van Klaverkaas, gevolgd door die van Koopman. Met plek drie ging familie Veldt ervandoor. Het oordeel van de meesters en de consumenten kwam niet geheel overeen: Onder de consumentenjury werden de kazen van familie van Diemen en die van Wim Klaver (Novelle Kaas) het meest geprezen, hoewel alle kazen hoog scoorden. Ook in de categorieën schaap/geit en specialiteiten, die enkel door de keurmeesters werden beoordeeld, lag het niveau hoog en lagen de scores dicht bij elkaar.


De boerderij van de familie Klaver staat in Winkel. Tussen de Noordzee en het IJsselmeer ligt de weide met een zilte, rijke kleigrond. “Het malse gras dat hieruit groeit is wat deze kaas zo bijzonder romig en puur maakt.” Zeggen zij zelf. Ooit klein begonnen, verwerken ze inmiddels ook melk van andere boerderijen in hun kaasmakerij.

Familie Koopman maakt kaas van de melk van oer-Hollandse koeien in de Weere. Zodra de lente start en het gras begint te groeien mogen hun koeien genieten van het smakelijke weidegras. “Dit weidegras zorgt voor een zachtere smaak in de kaas. Daarnaast zorgt de kleigrond in Westfriesland ook voor een betere kwaliteit gras en blijft het gras zelfs in een droge zomer goed groeien.” Naast Goudse kaas, welke binnen Nederland toch echt de bekendste kaas is, maakt de familie Koopman ook Edammerkaas. “Deze kaas werd van oorsprong altijd al in Noord-Holland gemaakt. Op dit moment zijn wij nog de enige overgebleven kaasboerderij die de Edammer boerenkaas produceert.”

Tegen de duinen van het Noord Hollandse Bergen ligt Kaasboerderij de Franschman van familie Veldt. Op het punt waar drie belangrijke wegen samenkomen, wordt er in de kaasmakerij op traditionele wijze kaas gemaakt. De stroom die hierbij nodig is komt vrijwel geheel van de zonnepanelen die op het dak liggen. “De goede smaak van de Boerenkaas van Kaasboerderij de Franschman is mede te danken aan de zomerperiode waarin de koeien 24 uur per dag buiten lopen.”

Het bedrijf van familie van Diemen staat in Middenmeer en bestaat deels uit akkerbouw en deels uit veeteelt, daarmee kunnen ze de kringloop een stukje sluiten op eigen bedrijf: “Voor de smaak van onze Boerenkaas is een constante melkkwaliteit belangrijk. Dat begint bij het voer. Onze koeien eten gras van eigen land en maïs van eigen teelt. Verder voeren we een brok en wat lijnzaad. Dit zorgt voor een extra zachte kaas.” Coby van Diemen maakt zelf de kazen met hulp van haar man. “Zuivere, rauwe melk is de basis voor de kazen die wij maken: Goudse Boerenkaas van 12 kilo.”

Consumentenfavorieten: Novelle Kaas

Novelle Kaas wordt gemaakt door Wim Klaver. Hij heeft een veehouderij in De Weere. Hij is pas sinds kort begonnen zijn melk zelf te verzuivelen en vandaag was dan ook de eerste keer dat hij meedeed aan de keuring. “We zijn ons product echt nog aan het ontwikkelen”. Des te knapper dat deze boer en beginnend kaasmaker zo hoog wist te scoren bij de consumentenjury.

De geitenkaas van Utopia Hoeve won in de categorie schaap/geit. De Utopiahoeve in Schagerbrug is het bedrijf van Theo Dekker. “Wat ooit in Assendelft is ontstaan als hobby heeft zich nu uitgegroeid tot ons bedrijf in Schagerburg. Onze geiten beschikken over een royaal opgezette potstal. Hier kunnen ze de hele dag ruim bewegen, lekker eten en worden ze twee keer per dag gemolken. Van de melk maken we boerengeitenkaas; een ambachtelijk product, gemaakt van rauwe melk van eigen geiten, op onze eigen boerderij.”

Categorie Specialiteiten: gelijkspel

In de rubriek specialiteiten werden er hele bijzonder kazen ingeleverd. Zoals een Edammer door Familie Koopman. Een zeewierkaas van Wezenspyk Texel, een honing-klaver geitenkaas van Utopia Hoeve. Allemaal even goed en lekker op hun eigen manier: Ze eindigden gelijk op 92 punten.


Sponsoren

Ted Berkhout van Kaasboerderij Berkhout uit Hoogwoud, medeorganisator en tevens langstzittende commissielid van de Kaaskeuring Noord-Holland, benoemde een aantal keer alle sponsoren van de dag: “Omdat de Kaaskeuring niet door kan gaan zonder onze sponsoren!”

Deel dit artikel met anderen!

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
E-mail

Aanmelden voor onze nieuwsbrief?