“Mijn naam is Jan Willem Huizinga programmamanager Gezond Water bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier in Heerhugowaard. Ik ben onder andere ambtelijk verantwoordelijk voor de Kaderrichtlijn Water en het Landbouwportaal Noord-Holland. Sinds 1992 ben ik werkzaam in het waterbeheer in Noord-Holland en heb me via diverse rollen verdiept in de strategische uitdagingen op het gebied van klimaatbestendige- en gezonde watersystemen en integrale projecten.
Tijdens mijn carrière heb ik het klimaat zien veranderen en daarmee ook de opgaven waar de waterbeheerders voor worden gesteld. De waterschappen hebben de afgelopen 20 jaar een grote verandering doorgemaakt in de professionalisering van de beheertaken. Ook de slagkracht om de grote opgaves op het gebied van de waterkeringen, te veel en te weinig water, en waterkwaliteit aan te gaan is veranderd. Waterschappen zijn van oudsher echte ‘doe-organisaties’ en lossen de problemen binnen hun taakgebied op. Maar de klimaat- en waterkwaliteitsopgaves waar we nu voorstaan vragen om verdere samenwerking vanuit de verantwoordelijkheden van verschillende organisaties. De waterbeheerders kunnen dat niet meer alleen.
Vanuit deze filosofie zijn we begin 2016 in contact getreden met de agrarische sector om samen te werken aan het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW). Dit vanuit het besef dat waterbeheerders, vanuit de verschillende wateropgaven, en de landbouw, voor een verantwoorde voedselproductie, elkaar nodig hebben om het DAW tot een succes te maken.
Na enkele jaren van voorbereiden is in mei 2018 de Samenwerking Bodem & Water van start gegaan door de openstelling van www.landbouwportaalnoordholland.nl. Hierin worden waterbewustzijn en bovenwettelijke maatregelen in de agrarische bedrijfsvoering via vijf thema’s gestimuleerd en wordt gratis maatwerk coaching aangeboden. Na 5 jaar ervaring durf ik te zeggen, dat als waterbeheer en landbouw elkaar weten te vinden in de gezamenlijke waarden, toon en aanpak, de landbouw wil verduurzamen door kennis te vergroten en te investeren in bovenwettelijke maatregelen. Soms is meer kennis en bewustzijn of een zetje nodig en/of het vertrouwen dat de juiste investeringen worden gedaan. Door het succes is de regeling ondertussen al meerdere malen tijdelijk gesloten, want succes kost geld en dat vraagt om zorgvuldigheid.
De balans opmakend begin 2021 ziet het dashboard er als volgt uit:
• Aantal agrarische bedrijven in Noord Holland: circa 3500
• Aantal deelnemers Landbouwportaal: meer dan 1400
• Aantal themagerichte coach bezoeken op bedrijven: meer dan 1150 op 5 thema’s
• Aantal niet gesubsidieerde bovenwettelijke maatregelen: bijna 600
• Aantal gesubsidieerde bovenwettelijke maatregelen: meer dan 1700
• Totale investering door de landbouw in bovenwettelijke maatregelen: ca. 20 miljoen
• Totaal subsidievolume: circa 5 miljoen bovenwettelijke maatregelen
Begin 2021 is de regeling in het beheergebied van HHNK tijdelijk gesloten en zijn als gevolg van Corona de bedrijfsbezoeken stil gelegd. Wij gebruiken deze periode om het initiatief de komende jaren door te zetten tot 2023 en wellicht in overleg met de samenwerkingspartners iets uit te breiden met bijvoorbeeld een nieuw thema. Grootste uitdaging hierin is het wederom beschikbaar krijgen van robuuste middelen hiervoor. Vanaf 2023 willen we een doorontwikkeling maken naar een nieuwe programmaperiode en een Landbouwportaal 2.0.
De Noord-Hollandse aanpak heeft zo langzamerhand brede bekendheid verworven in Nederland en heeft verschillende regio’s in Nederland geïnspireerd in de opzet van eigen regelingen. Ook actuele GLB-pilots in het zuiden van Nederland zijn sterk gestoeld op de principes van de Noord-Hollandse aanpak. In deze pilots wordt ervaring opgedaan op het gebied van samenwerking en financiering van het onder andere DAW met het oog op de nieuwe periode Gemeenschappelijke Landbouw Beleid vanaf 2023. Ook in Noord-Holland volgen wij met interesse deze pilots om ook na 2023 de samenwerking met de landbouw door te zetten en samen invulling te geven aan de afspraken die wij dit jaar vastleggen in Gebiedsgerichte Agrarische Wateropgave (GAW). Wij zetten daarbij in op de nieuwe mogelijkheden in financiering die het GLB lijkt te gaan bieden.
Een van de samenwerkingspartners binnen de Samenwerking Bodem & Water is het Collectief Waterland* Dijken, Ik zou graag de projectleider Annemarie Koelemeijer willen voordragen voor een volgend BLOG om iets te vertellen over de rol van een collectief in de samenwerking.”
Jan Willem Huizinga programmamanager Gezond Water bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier