Drie jaar na de uitrol van de Green Deal Duurzame Catering Overheidslocaties in 2020, wordt teruggeblikt op de behaalde resultaten van elf provincies en vijf Rijksoverheidslocaties. Het voedselaanbod in de restaurants van de overheid wordt stap voor stap verduurzaamd: het aantal ingekochte producten van Nederlandse bodem steeg met 33% en het aandeel lokale producten uit de korte keten nam met 4% toe. Wel liggen er nog uitdagingen. Het rapport werd op 25 januari 2024 door Greendish aangeboden aan secretaris-generaal Jan-Kees Goet in naam van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Op 5 oktober 2020 bood toenmalig minister Carola Schouten de Green Deal Duurzame Catering Overheidslocaties, “Eten uit de korte keten”, aan tijdens de Nationale Handelsmissie. Boer(in) en burger dienden beter verbonden te worden. Het Rijk en de provincies gaven aan meer waardering te willen voor streekproducten en de (voedsel)ketens te willen verkorten. Een goede stap richting een duurzame catering.
In uitvoering van de Green Deal onderzocht Greendish in hoeverre toentertijd vijf Rijkslocaties en negen provincies de cateringproducten lokaal inkochten. Ook werd in de nulmeting gemeten hoeveel uit het seizoen werd ingekocht en hoeveel producten over een duurzaamheidskeurmerk beschikten. Op basis van deze nulmeting gingen de deelnemende overheidslocaties de afgelopen drie jaar aan de slag om deze cijfers te verbeteren.
De landelijke cijfers zijn ook positief: in 2020 kwam 34% van de producten uit Nederland. In 2023 is dat gestegen naar 67,5%. Het aandeel lokaal ingekochte producten (dus én uit Nederland, én uit de korte keten*) is licht gestegen van 12% in 2020 naar 16% in 2023. Ook zijn de deelnemers aan de slag gegaan met inkopen van seizoensproducten waarbij een mooie stijging van 52% te zien is.
Ook de provincie Noord-Holland scoort goed: in 2023 was 74% van de producten op het menu in Nederland geproduceerd, ten opzichte van 47% in 2020. Bovendien komt 55% van de producten uit de korte keten en is 55% lokaal ingekocht. Hiermee staat de provincie boven het landelijk gemiddelde.
Uiteraard zijn er ook nog uitdagingen. De inkoop van producten met een duurzaamheidskenmerk blijft nog een aandachtspunt, want slechts een vijfde van de inkoop heeft zo’n keurmerk. Hierin zullen dus nog stappen moeten worden gezet. Een andere ontwikkeling die aandacht vereist bij het voedselaanbod van overheidslocaties is de eiwittransitie. De overheid heeft als doel om in 2030 een gelijke verhouding te hebben tussen plantaardige en dierlijke eiwitbronnen. Op dit moment is de verhouding dierlijk plantaardig in Nederland 60%-40%. De consumptie van minder dierlijk eiwit en meer plantaardig is niet alleen beter voor het milieu, maar bevordert ook de gezondheid concludeert de Gezondheidsraad.
Danielle Lieuwen, programmamanager Voedselvisie bij de Provincie Noord-Holland, ziet de positieve effecten van de Green Deal: “Door deze Green Deal is de samenwerking binnen de provincie tussen beleid, facilitair management en onze cateraar enorm verbeterd. Deze ‘gouden driehoek’ is nodig om de doelen op praktisch niveau uit te voeren. Uiteindelijk maken de juiste mensen op de juiste plek áltijd het verschil.” Op naar een goede samenwerking de komende jaren dus.
Bekijk hieronder het benchmarkrapport.
Lees ook dit artikel over natuurinclusief eten in de kantines van de Rijksoverheid.