De landbouw wordt in hoog tempo grootgebruiker van hightechsystemen en datatechnologie. Dankzij de nieuwe technologie weten bedrijven beter dan ooit wat er op de vierkante kilometer gebeurt, maar ook op de vierkante millimeter. Met deze kennis is nog veel winst te behalen, zo bleek 23 februari tijdens de goed bezochte Smart Farming Kennisdag 2023.
De Smart Farming Kennisdag in Noord-Holland Noord vond net als de voorgaande twee edities plaats bij Sturm-Jacobs in Wieringerwerf. In het programma van de dag kwamen uiteenlopende aspecten van data en precisielandbouw aan de orde. Ruim 180 bezoekers waren aanwezig en maakten gebruik van de mogelijkheid om hier te netwerken. Nieuw was de innovatiemarkt die veel belangstelling trok.
Toekomstbestendig
Noord-Holland-Noord kenmerkt zich door extensieve en technisch hoogwaardige land- en tuinbouw. Dit maakt de regio bij uitstek geschikt voor data-intensieve landbouw, ook wel precisielandbouw of smart farming genoemd, waarbij gewassen heel nauwkeurig die behandeling krijgen die ze nodig hebben. Maar liefst vijf van de dertig bedrijven die meedoen in de Nationale Proeftuin Precisie Landbouw (NPPL) zijn afkomstig uit Noord-Holland Noord.
Samenwerken
“Optimalisering van plaats specifiek bemesten, -onkruid bestrijden en -gewassen beschermen draagt bij aan een toekomstbestendige landbouw. Maar samenwerking is daarbij van cruciaal belang.” In meerdere lopende en nieuwe projecten rondom smart framing in Noord-Holland Noord draait het dan ook om ‘verbinden’. Ook onderwijsinstellingen nemen daarin deel. Jeroen Noot, programmamanager GreenportNHN, benoemde in dit verband speciaal de betrokkenheid van Hogeschool Inholland. “Studenten die anders nooit zouden hebben nagedacht over werk in de agri-sector komen hierdoor met de sector in aanraking.” Zo hebben studenten van Inholland het afgelopen jaar hard gewerkt aan algoritmes.
Onkruiddetectie
Een concreet resultaat van die samenwerking kwam aan bod in de gezamenlijke presentatie van Pieter Vlaar (Vertify) en Kristel van Ammers (Inholland). Waar bevinden zich hotspots van onkruid op het land? In een video (zie hieronder) is te zien hoe data ons een stapje dichter bij het realtime precisiespuiten op basis van beeld brengt. In een dashboard kan de onkruiddruk op basis van deze gegevens worden gevisualiseerd. Door de nauwkeurigheid van detectie in te stellen kan de teler zelf de afweging maken welke delen van het perceel hij gaat behandelen en welke niet. Het algoritme is ontwikkeld op basis van fimbeelden (120fps) die vorig seizoen zijn verzameld . Het moet nog verder worden getraind. “Er is een diversiteit aan databronnen, waaronder camera’s, weerstations, bodemscans, teeltregistratiesystemen, groei-indicatoren enz. die heel nuttig kunnen zijn, aangevuld met de kennis van de teler. Die gegevens moeten allemaal ‘de fabriek’ in.’’ aldus Van Ammers.
Een ander voorbeeld dat wordt genoemd is het project Fieldlab Digitalisering, een nieuw initiatief van Vertify. Pieter Vlaar licht toe dat dit project bedoeld is om telers die niet tot de huidige voorlopers behoren, te laten experimenten met de mogelijkheden. Katapult/future Farming is een project van Vonk/Groenpact met dezelfde insteek.
Wat Gedeputeerde Ilse Zaal (o.a. landbouw) betreft is Smart Farming van groot belang voor de toekomst van landbouw in de provincie en laten de projecten goed zien hoe samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs en politiek tot concrete resultaten kan leiden. “Een voorbeeld dat navolging verdient.” aldus Zaal, die in het verlengde van Smart Farming NHN de komst aankondigde van twee nieuwe EFRO-projecten: Fieldlab Duurzame Bollenteelt en Fieldlab Waterstof.
Koplopers
Hoewel er hoopgevende resultaten worden geboekt, is er nog een lange weg te gaan. Noord-Holland Noord vervult een voortrekkersrol. “Het is een uitdaging die met elkaar moeten aangaan,” zegt Corné Kempenaar, projectleider NPPL. “Niet techniek is beperkend, maar de onderliggende kennis. Waar gaat het dopje van de spuitmachine open en waar niet? Dat heeft te maken met detectie, maar ook met het beslismodel.” “Telers moeten er echter er wel rekening mee houden dat investeringen niet gelijk renderen”, reageerde Daniel Banis van het Ontwikkelingsbedrijf NHN. “De kosten gaan ook hier voor de baat uit.” Volgens Stef Ruiter (Ruiter-Wever) is de investering noodzakelijk. “We moeten zorgen dat we in Nederland voorop blijven in de concurrentie met andere landen.” Niek Persoon (Amsterdam Green Campus) ziet dat projecten vaak mislukken doordat deelnemers teveel tegelijk willen. “Hou het simpel. De materie is complex. Focus daarom op die ene uitdaging. De basis moet op orde zijn.” Het doel helder voor ogen houden is belangrijk.
Datakluis
Om datagedreven te kunnen werken, moet het hele systeem van verzamelen, analyseren en opslaan van data op orde zijn. Uiteenlopende databronnen, van camera’s, weerstations, bodemscans en satellietbeelden tot en met teeltregistratiesystemen, groei-indicatoren en – niet in de laatste plaats – kennis van de teler, moeten in één systeem samenwerken. BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, RVO en overheid werken aan de bouw van een data-kluisconstructie voor agrariërs. Kenmerk van deze data kluis is dat de boer en tuinder te allen tijde eigenaar van de data blijven. Boeren en telers kunnen hier hun data instoppen en zelf bepalen wat zij delen en met wie. De route naar de dataklus (roadmap) is ingezet, maar volgens Hoogendijk is het nadrukkelijk een discussiestuk. Hij verwacht dat het nog twee tot drie jaar gaat duren voordat het systeem is uitontwikkeld.
Meer over smart farming
Meer over de kennisdag
Gemeente Hollands Kroon maakte een video tijdens de Smart Farming Kennisdag. Jeroen Noot (greenport NHN) en Robert Leever (Wethouder Hollands Kroon) vertellen hierin waarom Greenport Noord-Holland Noord deze dagen organiseert en wat het belang hiervan is voor de regio.