Drie proeftuinen in Noord-Holland experimenteren met regeneratieve landbouw; hoe krijgen we de bodem weer veerkrachtig, gezond en vitaal met niet-chemische, natuurlijke middelen? Twee akkerbouwers en een melkveehouder doen ervaring op door middel van diverse teelten op proefpercelen.
“Het uitgangspunt is niet per se dat er helemaal geen gewasbeschermingsmiddelen meer worden gebruikt. Het gaat erom dat we meer aandacht geven aan de bodembiologie, zodat de bodem weer voor ons gaat werken, en met minder input meer opbrengst levert”, legt Edith van Oostrom, projectleider vanuit DLV Advies, uit.
Experimenteren voor betere bodemvruchtbaarheid en structuur
De boeren experimenteren met onder andere ecoploegen, het ondieper bewerken van de grond met een ploegdiepte van maximaal 15 cm. Voordelen van deze manier van ploegen is dat er sneller organische stof opgebouwd kan worden en dat er minder afbraak is. Gunstig voor het bodemleven, waardoor de mogelijkheid bestaat dat de bodemvruchtbaarheid toeneemt en de bodemstructuur verbetert. Een andere proef wordt gedaan met gastgewassen zoals cichorei. Hiermee kunnen we verstorende lagen in de grond opheffen, dankzij de lange penwortels. “Meerdere gewassen op één perceel is ook een optie. Dat is bovendien goed voor de biodiversiteit. Een van de belangrijkste doelstellingen van deze proeftuinen; verhogen van de biodiversiteit”, vertelt Edith.
Ook het gebruik van strorijke stalmest is een belangrijke factor voor het verbeteren van de bodem en dan met name het gehalte organische stof. Daarnaast zal in de proeftuinen worden onderzocht welke van de vele bodemtoevoegmiddelen die op de markt zijn, écht bijdragen aan een betere bodemgesteldheid.”
Kalk als aanjager
Een van de nieuwste middelen waarmee proeven zijn gedaan is zeewierkalk. Kalk is onmisbaar voor een gezonde bodem. Het neutraliseert aanwezige zuren en het verbetert de bodemstructuur. Bovendien bevat kalk calcium en magnesium, deze mineralen zorgen ervoor dat planten de meststoffen beter kunnen opnemen. “Kalk is de aanjager van alle stofwisselingsprocessen: kieming, groei, bloei, vruchtzetting, ziektewerendheid/heling en productkwaliteit en producthoudbaarheid”, licht Edith toe. Zeewierkalk, een plantaardige kalk, wordt gemakkelijk opgenomen door het bodemleven en komt snel beschikbaar voor de plant, na zes tot acht weken.
Voorlopige resultaten zijn positief
Akkerbouwer en vollegrondsgroenteteler Ted Vaalburg heeft in zijn proeftuin in Zuidschermer geëxperimenteer met zeewierkalk. Op het eerste veld heeft hij vruchtwisseling toegepast met grasklaver (2019), pompoenen (2020) en knolselderij (2021). Het afgelopen seizoen stonden er pootaardappelen. In de aardappelen heeft hij dit jaar een bemestingsproef gedaan met vijf verschillende behandelingen, gevolgd door een rooiproef om het effect ervan op de opbrengst in kilo’s en de maatvoering te bepalen. Edith: “De voorlopige resultaten laten zien dat er met zeewierkalk betere resultaten zijn geboekt qua grootte en kilo-opbrengst van de pootaardappelen”.
Leonardiet-korrels
Op een perceel knolselderij is ook een proef gedaan met Leonardiet-korrels. Leonardiet is een natuurlijke afzetting, gevormd door prehistorisch plantaardig materiaal dat is afgebroken tot humuszuren. Die hebben een positieve invloed op de ontwikkeling van het bodemleven. “Over het gehele perceel is digestaat uitgereden”, vertelt Edith. “Daarna is een deel van het perceel bemest met leonardiet-korrels. De standaard ecologische behandeling is vergeleken met de regeneratieve Landbouw-behandeling; Het bedrijf Nova Crop Control uit Oisterwijk heeft het effect van de Leonardiet-korrels beoordeeld middels een analyse van het bladsap van de knolselderij. Daaruit kwam naar voren dat er nog steeds sprake is van bodemtekorten, vertelt Edith. Maar: 2022 had ook een zeer warme zomer, dat kan zeker een rol hebben gespeeld.
Meer weten?
Wil je meer weten over de proeftuinen? Neem dan vrijblijvend contact op met Edith van Oostrom.
Het project Proeftuinen regeneratieve landbouw Noord-Holland is mogelijk gemaakt door steun van de provincie Noord-Holland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland (POP-EIP)
