Haarlem is de gastronomische hoofdstad van Nederland en staat mede bekend om haar vele terrasjes. De stad trekt dan ook veel culinaire bezoekers. In Haarlem gebeurt ook veel rondom duurzaamheid en circulariteit op onder andere het gebied van voedsel. Veel ondernemers zoeken de samenwerking op en maken lokale voedselproducten met een kleine ecologische voetprint. Die ondernemers brengt Haarlem Marketing nu onder de aandacht bij de bezoekers aan Haarlem via drie Local Food Fietsroutes, die trouwens ook erg leuk zijn als je in of vlakbij Haarlem woont.
De makers aan het woord
Anne-Marije Hogenboom van Stichting Haarlem Marketing: “Wat ik heel interessant vind is de schijnbare frictie tussen duurzaamheid en toerisme. De toeristische sector staat niet bekend als duurzaam. De toerist vliegt of rijdt naar zijn vakantiebestemming en op locatie gebruikt en verbruikt hij vaak meer dan thuis – ik ben nu lekker op vakantie, dus het maakt even niet uit.- De toerist lijkt dus tegenover de ambitie om te verduurzamen te staan. Maar bezoekerseconomie en duurzaamheid kunnen wel samengaan. Via initiatieven zoals de Local Food Fietsroutes zetten we de duurzame ondernemers die onze stad en omgeving rijk is in de spotlights bij (inter)nationale bezoekers. Voor de Haarlemmer zelf en mensen uit de regio is het ook zeker interessant. In de Local Food Fietsroutes staan ondernemers uit de voedselsector centraal”.
“Je kunt schrijven over duurzame verhalen en initiatieven, maar deze daadwerkelijk beleven maakt veel meer indruk. Natuurlijk moet de activiteit dan zelf ook duurzaam zijn. Zo kwamen we op het idee van een fietsroute langs makers van lokale streekproducten. Lekker op de fiets zowel de omgeving als deze unieke adressen ontdekken en het fietsmandje vullen met producten voor thuis.” aldus Anne-Marije.
Aan Daan van der Starre is de opdracht gegund. Met zijn bedrijf Feed the Nomads organiseert hij Food Tours waarmee deelnemers producenten van pure producten in de regio leren kennen. Daan: “Ik wil mensen laten zien wat voor mooie streekproducten er in ons land te vinden zijn. Als je de afstand van grond tot mond verkleint, worden mensen steeds meer bewust van wat ze in hun mond stoppen, hoeveel energie de producent erin stopt en hoe en waarvan het eten wordt gemaakt. Daardoor kunnen ze bewustere keuzes maken die good, clean en fair zijn”. Daan is een professional in dit werkveld en heeft veel kennis van de lokale voedselcultuur. Samen met Haarlem Marketing heeft hij invulling gegeven aan de Local Food Fietsroute. Via een app word je langs verschillende zorgvuldig uitgekozen plekken gebracht, vaak met een bijzonder verhaal. Door middel van video, audio en tekst leer je die verhalen kennen.
“Er bestaan mooie samenwerkingen tussen lokale producenten en horecaondernemers. Veel initiatieven zijn vanuit passie begonnen, en die passie krijg je echt mee wanneer ze erover vertellen. Dat maakt het heel leuk om zo’n route te maken”, aldus Daan.
Oud ambacht springlevend: Korenmolen de Zandhaas 
Biodiversiteit: de blije bijen van Falco Bloemendal 
Circulair werken: de Oesterzwammerij teelt op koffieprut
Foto’s door Cindy van Rees
Waar kom je langs?
Er zijn 3 verschillende routes opgesteld: Haarlem-Noord, Haarlem-Zuid en rond het centrum en de Waarderpolder. Bij de stops kan men iets eten of drinken of lokale producten kopen en leren over duurzame productie van voedsel in de regio. De route neemt je mee langs lokaal welbekende producenten en verkopers én onontdekte parels.
Een van de routes brengt je langs het FrietHoes, opgericht door Joost en Sebastiaan Hoes. Hier maken ze friet van biologische aardappelen van boeren uit de omgeving. De friet wordt verkocht in de winkel, op evenementen vanuit de FrietHoes foodtruck en aan restaurants. Voor de verpakking wordt gebruik gemaakt van bio-based verpakkingsmateriaal en afbreekbare puntzakken. Van de schillen van de aardappelen worden bier en andere drankjes gemaakt in samenwerking met Jopen. Zoals te lezen op de website: “Bij FrietHoes houden we van friet. Van écht verse en ambachtelijke friet welteverstaan. Van friet zonder bewerkingen, toevoegingen en andere vreemde fratsen. Eerlijke friet dus. Dat vinden wij het lekkerst. Wij houden zoveel van friet dat wij het voor iedereen mogelijk willen maken om er overal van te kunnen genieten. In horecagelegenheden, op evenementen én in onze winkel in Haarlem. Naast friet houden wij ook van de natuur. Daarom is FrietHoes zo duurzaam als maar kan. Bij de productie en bereiding van de producten wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van verse en eerlijke grondstoffen”.
Ook boeren zijn onderdeel van de Local Food Fietsroute. Boerderij Sinneveld bijvoorbeeld. Dit is een extensief vleesveehouderijbedrijf met koeien en schapen. Dat betekent dat de dieren er veel ruimte hebben om op de weilanden te grazen, in harmonie met de natuur. Hierdoor is er ruimte voor natuurlijk gedrag en een hoge mate van dierenwelzijn. De koeien kalven af in het voorjaar en gedurende de hele zomer en in het najaar lopen ze in kleine groepen met hun kalveren en een stier op de weilanden. Hier doen ze zich tegoed aan inheemse grasrassen en kruiden. De boeren van Sinneveld houden de keten tussen producent en consument graag zo kort en overzichtelijk mogelijk en verkopen daarom hun vlees op reservering direct aan de consument. Daarnaast is Sinneveld een zorgboerderij. Kinderen krijgen hier de mogelijkheid om zich in positieve zin verder te ontwikkelen door onder andere respectvol met mens en dier om te gaan, grenzen aan te geven en doelbewust bezig te zijn met kringlooplandbouw en circulaire economie. “Multifunctionele landbouw is essentieel om boer te kunnen blijven in verstedelijkt gebied. Ons bedrijf leent zich daar goed voor, omdat wij kleinschalig zijn en blijven. Dit is juist de kracht om een familiebedrijf overeind te houden. Boer en burger hebben elkaar nodig”, aldus Firma Sinneveld. Boerderij Sinneveld is lid van de natuurvereniging ONS Spaarnwoude en aangesloten bij het Agrarisch collectief Noord-Holland Zuid.
GO!-NH
Feed the Nomads is geselecteerd om mee te doen met het GO!-NH programma van Provincie Noord-Holland. Binnen dit programma onderzoekt Daan wat feed the Nomads kan betekenen in de regio als het gaat om de lokale eetcultuur.
Partners
De Local Food Fietsroutes Haarlem zijn een initiatief van Haarlem Marketing, uitgevoerd in samenwerking met Feed the Nomads. Dit project is mede tot stand gekomen met een financiële bijdrage vanuit de gemeente Haarlem, als stimulans van toekomstbestendig ondernemen in de toeristische branche. Om de route ook toegankelijk te maken voor de internationale bezoeker heeft Amsterdam & partners een bijdrage geleverd vanuit het project Amsterdam Bezoeken, Holland Zien. Haarlemse fotografe Cindy van Rees heeft de fotografie verzorgd. Voor de campagnefoto’s werd gebruik gemaakt van een duurzame Roetz fiets, geleend bij Haarlemse Fiets.